Wettelijk vastgelegd is dat alle leden van het toezichthoudende orgaan hoofdelijk aansprakelijk zijn. Dit houdt in dat alle toezichthouders in beginsel aansprakelijk zullen zijn voor de daden van de andere individuele leden.

Het benoemen van de bestuurder in functie en het vastleggen van de afspraken die over de uitoefening van de functie zijn gemaakt en bevestigd.

De Algemene Leden Vergadering is het hoogst besluitenvormende orgaan binnen de vereniging VTOI-NVTK.

Volgens de VTOI-NVTK is belangbehartiging primair het bundelen van kennis en ervaring vanuit het intern toezicht en dat delen met beleidsmakers binnen de overheid en sectororganisaties. Het doel hiervan is om daar input van te maken voor verbetering van beleid en uitvoering van onze stakeholders.

Boardroom dynamics heeft betrekking op de onderlinge verhoudingen tussen toezicht en bestuur en op de onderlinge verhoudingen binnen de RvT.

De cao bestuurders funderend onderwijs wordt afgesloten door de VTOI-NVTK (werkgeverspartij) en de Vereniging van Onderwijsbestuurders (werknemerspartij).

Collegiale consultatie is een georganiseerde vorm van gesprekken met collega-RvT’s waarbij informatie en adviezen worden uitgewisseld en problemen besproken.

Een commissie kan meer gericht, meer gedetailleerd en meer gebaseerd op specifieke expertise in gesprek gaan met bestuur en staf. Een commissie heeft geen eigen bevoegdheid, maar is adviserend ten opzichte van de RvT als geheel. 

Diversiteit is ruimte geven aan ‘afwijkende’ opvattingen, overtuigingen, identificaties en levensvormen en via dialoog verschillende, mogelijk tegenstrijdige perspectieven, bespreken, respecteren en in de praktijk tot uiting laten komen.

(deze definitie geldt binnen de context van een onderwijs en/of kinderopvang organisatie)

De Raden van Toezicht (RvT) houden toezicht op de financiën van een onderwijsinstelling. Zij moeten erop toezien dat hun besturen het geld voor de goede doelen (bijv. basisvaardigheden) inzetten en de gewenste resultaten behalen: de doelmatige besteding van middelen. In het jaarverslag leggen de RvT's hierover verantwoording af. Doelmatigheid is een onderdeel van het externe financiële toezicht. 

De Evaluatie & Monitoring Commissie (EMC) is ingesteld door de VTOI-NVTK om een monitor/benchmark in te richten die de vereniging inzicht geeft in de kwaliteit van intern toezicht.

Het stapsgewijs en planmatig ontwikkelen van de kwaliteit van het toezicht door middel van een georganiseerde reflectie.

Extern toezicht wordt vaak uitgevoerd op basis van wet- en regelgeving. De wetgever delegeert deze taak naar uitvoeringsorganisaties zoals de onderwijsinspectie en de GGD

De gesprekcyclus RvT-bestuurder zijn de gesprekken die RvT en bestuurder met elkaar voeren op vastgelegde momenten in de agenda gedurende het jaar. Dit omvat tenminste het evaluatie- en ontwikkelgesprek in het begin van het jaar gevolgd door het beoordelings- en salarisgesprek voor de zomer en in de tweede helft van het jaar tenminste een voortgangsgesprek.

Goed toezicht betekent dat er systematisch en op basis van beleid toezicht wordt gehouden op de doelstellingen, activiteiten en resultaten van een organisatie.

Goed werkgeverschap betekent het bieden van een positieve en respectvolle werkomgeving voor werknemers. Dit omvat onder meer het bieden van een eerlijk salaris, goede werkomstandigheden, duidelijke verantwoordelijkheden en doorgroeimogelijkheden, en het ondersteunen van het fysieke en emotionele welzijn van de werknemers. Het betekent ook het naleven van arbeidsrecht en wettelijke verplichtingen, zoals het naleven van gelijke kansen en het voorkomen van discriminatie en intimidatie op het werk.

Governance, ook wel een deugdelijk (ondernemings)bestuur, gaat over het bestuur van een instelling/organisatie en het toezicht daarop. Een goede governance waarborgt goede onderlinge verhoudingen tussen bestuurders, toezichthouders, medezeggenschapsorganen en andere stakeholders.

In een governance code staan eigen afspraken binnen de sector om de kwaliteit van bestuur en toezicht te verbeteren. 

De samenwerking en het samenspel tussen RvT, het bestuur en de medezeggenschap. Ieder vanuit zijn eigen rol, verplichtingen en bevoegdheden.

De vergoeding die aan óf de bestuurder óf de toezichthouder wordt toegekend conform de richtlijnen van de VTOI-NVTK.

De HR-cyclus of HRM-cyclus is een zichzelf herhalend operationeel proces op het gebied van HR-management. Simpeler gezegd bevat een HR-cyclus alle vaste momenten waarop je als RvT in gesprek gaat met je bestuurder. Deze gesprekken gaan voornamelijk over doelen, prestaties, ontwikkeling en ambities.

Het toekennen van het salaris aan de bestuurder in kinderopvang en onderwijs conform de cao bestuurders funderend onderwijs en de arbeidsmarktrichtlijn kinderopvang.

Met instrumenten voor goed toezicht borg je als RvT/RvC dat het intern toezicht op orde is en systematisch wordt uitgevoerd.

Het begrip 'intern' verwijst naar toezicht 'binnen' een organisatie/instelling. Deze taak komt meestal toe aan een Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen. Intern Toezicht wordt gepositioneerd ten opzichte van extern toezicht, dat doorgaans wordt uitgevoerd door overheidsorganisaties, zoals de Inspectie voor de Gezondheidszorg of de Onderwijsinspectie.

Op basis van het jaarplan van het bestuur en het toetsingskader kan een jaaragenda worden vastgesteld, waarin de belangrijkste thema’s een plaats krijgen.

In de agenda van het reguliere overleg is steeds duidelijk wat de aard van de bespreking is, zodat de verschillende rollen helder zijn.

De meeste raden van toezicht werken met commissies: auditcommissie, remuneratie of werkgever-commissie, cie. onderwijs en kwaliteit. Het is van belang die werkwijze helder te regelen.

Onderwijs en kinderopvang zijn van grote maatschappelijke waarde. Er gaat veel publiek geld in om. Je ziet toe op optimale besteding van deze middelen en dat ze bijdragen aan kwalitatief goed onderwijs en kinderopvang.

De raad legt jaarlijks verantwoording af in haar bijdrage aan het jaarverslag van de organisatie. Daarin verantwoordt zij haar functioneren en acteren in relatie tot de toezichtvisie en het toezichtkader. Dat doet zijn met het oog op het publieke belang en de stakeholders.

De medezeggenschapsraad is een zelfstandige adviescommissie, die inspraak heeft op de doelstellingen en inrichting van organisatie/instelling. In deze commissie zitten mensen die bij de organisatie/ instelling betrokken zijn (personeel, ouders en leerlingen/studenten).

Onboarding is het proces waarbij een nieuwe bestuurder en/of lid van de RvT kennismaakt met de organisatie/instelling en d.m.v. een programma zich onderdeel gaat voelen van de organisatie/instelling.

Een belangrijke ontwikkeling is dat er steeds meer gevraagd wordt naar een strategische aanpak van het personeelsbeleid: een strategisch HR-beleid. Strategisch HR-beleid is een onderwerp van de professionele dialoog tussen bestuur en intern toezicht.

Is het geheel van activiteiten die gericht is op de professionele ontwikkeling van de RvT/RvC als team en de ontwikkeling van de individuele leden.

Remuneratie betekent beloning of honorering. Remuneratie is onderdeel van het ‘remuneratiepakket’ of honoreringspakket. Doorgaans bevat dit pakket salarisvergoedingen en overige vaste vergoedingen op jaarbasis.

Dat is de commissie die is samengesteld uit leden van de RvT/RvC die voorstellen doet aan de RvT/RvC over de beloning en de overige arbeidsvoorwaarden van het bestuur.

Stakeholders (belanghebbenden) zijn mensen of partijen - organisaties die een belang en/of positie hebben ten opzichte van de betreffende organisatie/instelling. Het woord stakeholders wordt vaak gebruikt naast het begrip share-holders (= aandeelhouders).

Statuten zijn een juridisch document waarin alle regels en afspraken rondom het bestuur en toezicht van de organisatie/instelling zijn vastgelegd.

De RvT formuleert op basis van de toezichtvisie, de strategische agenda van de organisatie en de belangrijkste interne en externe uitdagingen de thema’s, vraagstukken, onderwerpen waarop het toezicht met name gericht zal zijn: het toezichtkader.

De RvT formuleert daarbij criteria, ijkpunten, doelstellingen die gebruikt zullen worden bij het beoordelen van de resultaten: het toetsingskader.

In de toezichtvisie formuleert de RvT de uitgangspunten die zij hanteert bij het uitvieren van het toezicht. Wat zijn de belangrijkste kernwaarden, met welke blik kijkt de RvT? Op welke wijze sluit de RvT aan bij de belangrijkste elementen uit de missie en visie van de organisatie.

Door de ALV vastgestelde documenten betreffende de organisatie en inrichting van de vereniging.

Dit is een voorbeeld dat je kunt gebruiken om eigen statuten en reglementen op te stellen.

De voorbeeld statuten en reglementen worden niet in een Wordversie geleverd. Dit heeft te maken met het feit dat deze voorbeelden opgesteld zijn door een notaris en juridisch correct zijn. Wij kunnen niet verantwoordelijk zijn voor wijzigingen die door u doorgevoerd worden maar waar wel het stempel van het notariskantoor op staat.

Gebruikte afkortingen in de titels

• abo = Algemeen Bijzonder Onderwijs
• oo   = Openbaar Onderwijs
• po   = Primair Onderwijs
• vo   = Voortgezet Onderwijs
• vb   = Voorbeeld

Dit is het benoemingsproces van een bestuurder en/of toezichthouder op basis van een vastgesteld openbaar profiel in overleg met een medezeggenschapsorgaan.

Alle wetten waarin bepalingen zijn opgenomen die formele taken bevoegdheden en verantwoordelijk van intern toezicht regelen. Naast het wettelijk kader functioneert het toezicht binnen het kader van sectorale governance codes. Dit zijn eigen afspraken binnen de sector om de kwaliteit van bestuur en toezicht te verbeteren. 

De Sectorregeling OCW van de Wet Normering Topinkomen (WNT)

Zelfevaluatie is het proces van het systematisch observeren, analyseren en verbeteren van eigen acties of resultaten. Dit gebeurt op individueel en teamniveau.