Wat staat er in de Periodieke Kamerbrief Onderwijshuisvesting Najaar 2024?

De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Mariëlle Paul, presenteerde in een brief aan de Tweede Kamer een overzicht van de voortgang en nieuwe initiatieven binnen de aanpak onderwijshuisvesting. De brief behandelt zowel lopende programma’s als nieuwe maatregelen gericht op betere schoolgebouwen en een gezonder binnenklimaat.

Voortgang in onderwijshuisvesting

De aanpak onderwijshuisvesting omvat drie onderdelen:

1. Programma Onderwijshuisvesting: Gericht op kennisdeling en ondersteuning van gemeenten en schoolbesturen. Gestandaardiseerde documenten zoals meerjarige onderhoudsplannen en integrale huisvestingsplannen worden ontwikkeld en getest. De eerste gestandaardiseerde documenten zijn eind dit jaar klaar om in de praktijk op kleine schaal getest en getoetst te worden door schoolbesturen, gemeenten en publieke partijen uit de bouw.
   De verwachting is dat in 2025 de eerste producten, zoals een gestandaardiseerd integraal huisvestingsplan (IHP) en een gestandaardiseerd meerjarig onderhoudsplan (MJOP), klaar zijn om landelijk beschikbaar te stellen voor gemeenten en schoolbesturen. Hun ervaringen worden ingezet in de doorontwikkeling van deze producten.
   Ook wordt in 2025 verder onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om middels een datainfrastructuur meer inzicht te bieden in de gebouwenvoorraad. Schoolbesturen, gemeenten en het Rijk kunnen dit gebruiken om beter te kunnen sturen op de onderwijshuisvestingsopgave. 
2. Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting: Het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting, gefinancierd door het Nationaal Groeifonds, gaat binnenkort van start voor een looptijd van vijftien jaar. Het programma richt zich op product- en procesinnovatie binnen scholenbouw.
   Opgedane kennis wordt breed en open toegankelijk beschikbaar gesteld via bouw- en processtandaarden, die het mogelijk maken kwalitatief beter, sneller en kostenefficiënter te bouwen of renoveren. De ontwikkelde standaarden en opgedane kennis worden ontsloten via de kennisbank van het Programma Onderwijshuisvesting. Het innovatieprogramma heeft een lerende aanpak door het daadwerkelijk bouwen en renoveren van circa 132 schoolgebouwen binnen primair en voortgezet onderwijs. Het innovatieprogramma geeft hiermee een impuls aan de benodigde aanpak van verouderde schoolgebouwen en draagt bij aan kwalitatief betere onderwijshuisvesting en daarmee aan de kwaliteit van het onderwijs.
   De publicatie van de subsidieregeling met daarin de nadere voorwaarden voor deelname aan het programma wordt verwacht in december 2024. In november en december 2024 en het eerste kwartaal van 2025 worden tevens informatieve regiobijeenkomsten gehouden rond het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting. 
3. Wetsvoorstel Planmatige Aanpak Onderwijshuisvesting: Het wetsvoorstel planmatige aanpak onderwijshuisvesting verplicht gemeenten een integraal huisvestingplan (IHP) op te stellen en verplicht schoolbesturen een meerjarig onderhoudsplan (MJOP) op te stellen. Ook wordt renovatie van schoolgebouwen opgenomen als voorziening die aan te vragen is bij gemeenten. Tot slot worden de investeringsmogelijkheden in het primair onderwijs verruimd, waardoor het voor schoolbesturen in het primair onderwijs (net als in het voortgezet onderwijs) mogelijk wordt om in hun schoolgebouwen te investeren. Het doel van dit wetsvoorstel is dat gemeenten en het schoolbestuur tot een meer planmatige en doelmatige aanpak van bouw, beheer en onderhoud van schoolgebouwen in het funderend onderwijs komen. Dit wetsvoorstel kan op die manier de werking van het gedecentraliseerde stelsel verbeteren. Het wetsvoorstel wordt voor het kerstreces aan de Kamer voorgelegd en moet per augustus 2025 in werking treden.

Gezond binnenklimaat en CO2-meters

Vanaf juli 2025 worden CO2-meters verplicht in alle gebouwen voor funderend onderwijs. Dit besluit, opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving, heeft als doel het binnenklimaat in scholen structureel te verbeteren. Schoolbesturen hebben hiervoor al financiering ontvangen.

Pilot mobiele luchtreinigers

Een recent afgeronde pilot over mobiele luchtreinigers concludeerde dat deze apparaten stof- en virusdeeltjes kunnen verminderen, maar dat de praktische nadelen groot zijn, zoals geluidsoverlast en verstoring van lessen. Vanwege deze nadelen en de hoge kosten van vervolgonderzoek heeft het kabinet besloten geen verdere stappen te ondernemen op dit gebied.

Vooruitblik

Het ministerie blijft werken aan kwalitatieve verbetering van schoolgebouwen. In 2025 wordt de voortgang verder besproken, inclusief de eerste resultaten van nieuwe standaarden en innovaties. De Kamer wordt volgend jaar opnieuw geïnformeerd over de voortgang.