Sectorrapportage voortgezet onderwijs 2024

05-12-2024

Voor de vierde keer heeft de VO-raad een sectorrapportage funderend onderwijs gemaakt. In de rapportage van november 2024 gaat de raad dieper in op de ontwikkelingen rondom het personeelstekort, het welbevinden van leerlingen, tijdelijke subsidies en overhead. De rapportage laat zien wat goed gaat en waar het onderwijs op verbeterd kan worden of waar extra acties nodig zijn.

In de rapportage constateert de VO-raad dat het personeelstekort (van ongeveer 3800 fte) voor 60 procent bestaat uit ‘verborgen tekorten’. Die worden intern opgelost, zonder een vacature te plaatsen. Dit leidt echter wel tot een verhoogde werkdruk voor het bestaande personeel.

Verder blijkt dat het welbevinden van leerlingen afneemt. Veel jongeren ervaren mentale problemen zoals somberheid, angst, motivatie- en/of concentratieproblemen. Leerlingen geven hun welbevinden op school in 2022-2023 volgens de monitor sociale veiligheid VO een 7,4 (in 2020-2021 was dit een 7,8).

Verder constateert de raad dat tijdelijke subsidies zorgen voor onvoorspelbaarheid van de bekostiging van het onderwijs. Subsidies maken een steeds groter deel uit van de schoolinkomsten. Sinds 2019 is dit met een factor 6 tot 9 gestegen. Maar vaak zijn subsidies tijdelijk en beperken ze duurzame investeringen in kwaliteit en personeel.

Verder bepleit de VO-raad een meer efficiënt ingerichte overhead, dat zorgt voor meer focus op leren en lesgeven. In vijf jaar is het aandeel overhead gestegen van 13,6 procent in 2019 naar 14,4 procent in 2023. Niet per se slecht, want ondersteunende functies zijn van grote waarde in het onderwijs. Zij ontlasten docenten met indirecte en directe werkzaamheden waardoor er meer tijd is voor het voorbereiden en uitvoeren van lessen en het begeleiden van leerlingen.