Onderzoek: brede scholengemeenschappen kunnen segregatie verminderen

21-03-2024 00:00:00

Het bevorderen van brede scholengemeenschappen leidt tot minder segregatie in het onderwijs. In vergelijking met andere beleidsmaatregelen is dit de meest effectieve maatregel waar het kabinet op kan inzetten. Dat is de conclusie in een nieuw onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW. De VO-raad roept een nieuw kabinet op dit onderzoek ter harte te nemen en de vorming van brede scholengemeenschappen te stimuleren.

Onderzoeksbureaus SEOR en Oberon onderzochten in opdracht van OCW aan welke knoppen het ministerie kan draaien om de segregatie in het onderwijs te verminderen. De simulatie-studie keek naar de effecten van verschillende beleidsmaatregelen, waaronder het bevorderen van brede scholen, betere informatievoorziening aan (lager opgeleide) ouders of het bevorderen van zogeheten ‘vriendschapsbanden’ tussen scholen met verschillende onderwijsrichtingen.

De meest effectieve maatregel blijkt het bevorderen van brede scholengemeenschappen in het voortgezet onderwijs. Als schoolbesturen hun losse vestigingen met verschillende onderwijsrichtingen vaker samenvoegen op één locatie, komen jongeren met verschillende achtergronden elkaar veel vaker tegen en groeien ze minder op in een bubbel, zo wordt geconcludeerd. Het kan de segregatie stevig verminderen.

Op dit moment is echter juist een opmars van categoriale scholen gaande. Vooral de knip tussen vmbo en havo/vwo wordt steeds harder. Omdat het in de praktijk nog steeds zo is dat op havo/vwo-scholen relatief veel kinderen uit een hogere sociaal-economische klasse zitten, en op het vmbo meer leerlingen uit een lagere sociaal-economische klasse, leidt deze knip tot meer segregatie.

Leerlingen komen op veel scholen nauwelijks in aanraking met leerlingen met andere achtergronden, waardoor ze ook niet de kans hebben om elkaar te leren begrijpen en respecteren in samenwerkingservaringen. Met het oog op brede vorming, socialisatie en burgerschapsvorming, is dit volgens de VO-raad een zeer zorgelijke ontwikkeling.