NOS-onderzoek: kinderdagverblijven en bso's gebruiken trucs voor verhogen omzet

Kinderopvangorganisaties proberen steeds vaker op creatieve manieren de omzet te verhogen, zonder ouders een veel hoger uurtarief te laten betalen. Dat doen ze onder meer door extra uren te rekenen. Ouders betalen daardoor weliswaar maandelijks meer, maar profiteren ook van extra kinderopvangtoeslag.

Dit blijkt uit een rondgang van de NOS. De aanpak van kinderopvangorganisaties heeft echter ook een risico: kinderopvangbedrijven mogen eigenlijk geen uren in rekening brengen die ouders niet kunnen afnemen. Doen ze dat toch, dan kunnen ouders uiteindelijk te maken krijgen met terugvorderingen. Het uitbreiden van de uren is dit jaar makkelijker geworden, doordat de toeslag niet meer afhankelijk is van het aantal uren dat ouders werken.

Ook BOinK, de belangenvereniging van ouders in de kinderopvang, ziet dat organisaties in december 2023 nog snel uren- of pakketaanpassingen hebben gedaan. ‘Ze voeren bijvoorbeeld betaalde ruildagen in, verlengen openingsuren of verplichten ouders in bso's ook in de zomervakantie heel veel uren af te nemen’, zegt voorzitter Gjalt Jellesma.

Stichting voor Werkende Ouders vult aan dat medewerkers al langer zien dat de opvang tussen kerst en oud en nieuw gesloten is, terwijl de uren wel worden doorberekend. ‘Organisaties noemen dat dan bijvoorbeeld een renovatieweek’, zegt directeur Marjet Winsemius. ‘Maar als ouders dan weer terug op de opvang komen, is heel onduidelijk welk onderhoud nu precies is gedaan.’

Beide belangenorganisaties zien dat ouders steeds vaker onder druk worden gezet om in te stemmen met dit soort wijzigingen. ‘Zij krijgen te horen dat ze moeten tekenen, of anders hun contract opzeggen’, zegt Jellesma. ‘Dat is uiterst bedreigend, omdat ouders vaak geen alternatieve kinderopvang hebben.’

Een voorbeeld van tariefstijging is bij een Amsterdamse kinderopvang met meerdere locaties. Die liet vorig jaar niet de tarieven stijgen, maar voerde een zomersluiting van twee weken in. Ouders moesten die dagen wel doorbetalen. Het nieuwe contract met deze voorwaarde moest zo snel mogelijk ondertekend worden. Van ouders die niet tekenen worden kinderen niet geplaatst, dreigde het bedrijf in een mail.

In een reactie verklaart de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) dat kinderopvangorganisaties geen uren in rekening mogen brengen die ouders niet kunnen afnemen. Uren factureren terwijl de organisatie is gesloten, is niet toegestaan, behalve wanneer het om een nationale feestdag gaat.

Geert de Wit, voorzitter a.i. van de BMK: ‘Dit kan en mag op geen enkele manier. Wij nemen afstand van organisaties die dit doen want dit is niet toegestaan en het ondermijnt het vertrouwen in onze sector.’ Als kinderopvangorganisaties dit wel doen en ouders signaleren dit, moeten zij dit bij de oudercommissie aankaarten, vindt hij.

‘Oudercommissies hebben een verzwaard adviesrecht op de prijs en de openingstijden van de organisatie. Dat wil zeggen dat kinderopvangorganisaties alleen gemotiveerd mogen afwijken. Is de motivatie niet gegrond en de kinderopvangorganisatie in kwestie wil dit niet aanpassen, dan kan de oudercommissie dit aanhangig maken bij de geschillencommissie kinderopvang. Hier ligt een belangrijke signalerende rol voor oudercommissies.’