Nieuwsuur onderzoekt dubbele belangen van schoolbestuurders

08-07-2024 00:00:00

Nieuwsuur heeft de afgelopen maanden uitvoerig onderzoek gedaan naar de nevenactiviteiten van bestuurders en toezichthouders van zeker 30 onderwijsinstellingen in het funderend onderwijs. In de uitzending van 8 juli jl. maakte Nieuwsuur melding van bestuurders en intern toezichthouders in het funderend onderwijs die handelen met (mogelijk) tegenstrijdige belangen. Zo waren bestuurders of toezichthouders naast de genoemde rol ook vanuit een (eigen) onderwijsadviesbureau werkzaam in hetzelfde werkgebied of soms zelfs op dezelfde onderwijsinstelling.

De sterke veranderingen in het onderwijs als gevolg van een gewijzigd overheidsbeleid hebben er onder andere toe geleid dat onderwijsinstellingen een steeds groter beroep zijn gaan doen op onderwijsadviesbureaus. Deze bureaus maken regelmatig gebruik van de expertise van bestuurders en toezichthouders en daarmee kan er (een schijn van) belangenverstrengeling ontstaan. Een combinatie van werkzaamheden door toezichthouders in hetzelfde werkgebied met het risico op belangenverstrengeling is ongewenst. Elke schijn van belangenverstrengeling moet voorkomen worden.

VTOI-NVTK-bestuurder Geert van der Tang: “Belangenverstrengeling is een belangrijk onderwerp waar toezichthouders continu waakzaam en kritisch op moeten blijven. Dat geldt voor de nevenactiviteiten van de bestuurder maar ook voor die van de toezichthouders zelf. De code Goed Toezicht, en de daarin genoemde good practices, is daarbij een richtinggevend kader voor iedere toezichthouder en ondersteunt niet alleen de werkgeversrol van de Raad van Toezicht maar ook het toetsen van het eigen functioneren op transparantie en integriteit. Naar aanleiding van de uitzending gaan VTOI-NVTK en de sectorraden bespreken hoe de codes Goed Bestuur en Goed Toezicht geactualiseerd en aangescherpt moeten worden.”

De rol van de Raad van Toezicht in relatie tot de bestuurder

De Raad van Toezicht is de werkgever van de bestuurder en dient vanuit die rol ook toezicht te houden op nevenactiviteiten en (schijn van) belangenverstrengeling. Bestuurders dienen hun nevenactiviteiten bij de Raad van Toezicht te melden en te bespreken. Daarnaast moeten nevenfuncties en afspraken hieromtrent vermeld worden in het jaarverslag van de instelling.

Nevenactiviteiten van toezichthouders

Waar de functie van bestuurder (in veel gevallen) een fulltime baan is, is dat bij toezichthouders niet zo. De toezichthoudende rol is op zichzelf al een nevenfunctie, wat betekent dat toezichthouders daar werkzaamheden of nevenfuncties naast hebben. De combinatie van verschillende werkzaamheden vergt altijd een zorgvuldige afweging in het licht van mogelijke belangenverstrengeling en dient besproken en vastgelegd te worden met de Raad van Toezicht. Uit de uitzending van Nieuwsuur bleek dat bestuurders en toezichthouders die hun functie combineren met een functie bij een onderwijsadviesbureau zich daar onvoldoende van bewust waren.

Wat te doen als Raad van Toezicht?

  • Breng je collega-RvT-leden op de hoogte van dit bericht, kijk de uitzending terug en lees het bijbehorende artikel van Nieuwsuur.
  • Zet dit thema op de agenda van de eerstvolgende bijeenkomst en bespreek het met de voltallige Raad van Toezicht en de bestuurder(s).
  • Bespreek nevenactiviteiten van bestuurders en toezichthouders uitgebreid. Vraag door, onderzoek mogelijke belangenverstrengeling en sluit deze uit. Leg vast wat er is besloten en waarom.
  • Maak melding van nevenactiviteiten in het jaarverslag en leg vast wat er is besproken.
  • Houd dit onderwerp actueel door het regelmatig met elkaar te bespreken.

Heb je vragen over dit onderwerp? Neem contact met ons op via bureau@vtoi-nvtk.nl.