Inspectie: leesvaardigheid deel vmbo en praktijkonderwijs ondermaats

21-11-2024 00:00:00

Lang niet alle leerlingen in de tweede klas van het voortgezet onderwijs hebben het leesniveau om goed te kunnen doorleren. Dat concludeert de Inspectie van het Onderwijs in de eerste nationale peiling van de leesvaardigheid van leerlingen in het tweede jaar van het voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs (vso), die de inspectie op 19 november 2024 presenteerde.

In de tweede klas van havo en vwo en de tweede klas van het vso is het leesniveau van leerlingen op niveau, maar ‘op het vmbo basis- en kader-niveau (b/k) en in het praktijkonderwijs zien de resultaten er niet goed uit. Daar leest twee derde van de leerlingen in het tweede leerjaar nog onder 1F-niveau’, schrijft de onderwijsinspectie.

Het gaat dan om de referentieniveaus voor taal, die aangeven aan welk niveau leerlingen en studenten (mbo) aan het einde van de schoolperiode minimaal moeten halen. Niveau 1F is het fundamentele leesniveau, niveau 2F is nodig om zelfstandig maatschappelijk te kunnen functioneren en om mee te komen op de middelbare school.

In een reactie schrijft de sectorraad praktijkonderwijs dat de onderwijsinspectie bij deze vorm van onderwijs de plank misslaat. Allereerst is het onderzoek helemaal niet representatief als het gaat om praktijkschoolleerlingen en kunnen er daarom over deze groep geen conclusies worden getrokken, een constatering trouwens van de onderzoekers zelf. Er hebben slechts 62 pro-leerlingen aan het onderzoek deelgenomen.

Ten tweede lijken de onderzoekers het praktijkonderwijs en de wet niet goed te kennen. Het in het rapport genoemde referentieniveau 2F geldt namelijk niet voor leerlingen van het praktijkonderwijs. ‘Dat is voor veel leerlingen helemaal niet haalbaar. Leerlingen gaan na de basisschool juist naar praktijkonderwijs, omdat ze taal- en rekenachterstanden van drie jaar of meer hebben. Voor het praktijkonderwijs geldt een streefniveau 1F aan het eind van de middelbare schoolperiode, als de leerlingen 18 jaar zijn’, aldus de sectorraad.