USN Skip to Content USN Skip to Footer

Gratis schoolboeken? Waarom dan geen gratis laptops?

29-08-2024 00:00:00

Steeds meer scholen in Nederland integreren digitale leermiddelen zoals laptops in hun onderwijsprogramma. Veel scholen stellen de aanschaf van een laptop verplicht voor leerlingen en verwijzen daarvoor vaak naar een commerciële aanbieder. Dit roept vragen op over het beginsel van gratis toegankelijk, publiek gefinancierd onderwijs en kansengelijkheid. Want het dwingt ouders deze kosten zelf te dragen, ook als zij dat financieel niet kunnen. 

Leergeld Nederland ziet de gevolgen van de financiële druk op ouders. In 2023 ondersteunden de 112 lokale/regionale stichtingen van Leergeld Nederland ruim 181.000 kinderen met in totaal meer dan 37 miljoen euro. Een groeiend deel van deze ondersteuning gaat naar digitale leermiddelen zoals laptops, vooral in het voortgezet onderwijs. En de kosten stijgen. Waar eerder een gerefurbished laptop van 200 euro voldeed, worden nu aanvragen gedaan voor een nieuw apparaat van 500 tot 700 euro, met uitschieters van meer dan 1000 euro, zoals Apple-laptops.

‘Waarom wel gratis schoolboeken, maar geen gratis laptops?’ vraagt Gaby van den Biggelaar, directeur-bestuurder van Leergeld Nederland zich af. ‘Digitale leermiddelen zijn onmisbaar geworden voor het volgen van onderwijs. Daarom moeten ze, net als schoolboeken, gratis beschikbaar zijn voor leerlingen.’

Echter, de politiek krakeelt daarover. In september 2021 blijkt uit een evaluatie van SEO Economisch Onderzoek (in opdracht van het ministerie van OCW) dat laptops inderdaad essentieel zijn voor het onderwijs. Maar scholen hebben onvoldoende middelen om deze apparaten zelf te bekostigen. Toenmalig minister Slob zegde daarom toe een voorstel te zullen voorbereiden, vergelijkbaar met de gratis schoolboeken.

Zijn opvolger, voormalig onderwijsminister Wiersma, stelt echter tijdens een commissievergadering van de Tweede Kamer in juni 2023 dat hij niet van plan is daarvoor de benodigde middelen (100 miljoen euro) beschikbaar te stellen. Leergeld Nederland roept het nieuwe kabinet nu op om digitale leermiddelen onder de Wet Gratis Schoolboeken te laten vallen. Voor kansengelijkheid is het cruciaal dat leerlingen kosteloos toegang krijgen tot laptops en andere digitale hulpmiddelen.