markus-spiske-pgpi-okw8i-unsplash

Antisemitisme in de klas een hardnekkig probleem

Publicatie:
09 februari 2023

Van de docenten in het voorgezet onderwijs was 42 procent in 2022 getuige van antisemitische voorvallen in de klas. Meestal betreft het scheldpartijen en beledigingen die niet tegen specifieke personen zijn gericht. Dit blijkt uit het rapport van onderzoeksbureau Panteia, dat in opdracht van de Anne Frank Stichting onderzoek deed naar antisemitisme in het voortgezet onderwijs.

De stichting wil met het onderzoek, waaraan 432 docenten meededen, een actueel beeld krijgen van de aard en omvang van antisemitische voorvallen onder middelbare scholieren. Vergelijkbaar onderzoek is ook in 2013 en 2004 door Panteia uitgevoerd. In 2013 maakten 35 procent van de docenten een of meer antisemitische voorvallen in de klas mee, in 2004 was dat 50 procent. Antisemitisme is in de klas een hardnekkig probleem.

Voetbal blijkt de meest voorkomende context waarin leerlingen joden als groep beledigen. Meer dan een derde van alle docenten noemt deze voetbalcontext. Dit voetbalgerelateerd antisemitisme kent zijn oorsprong in rivaliteit tussen fanschares van verschillende voetbalclubs en manifesteert zich dus buiten voetbalstadions op middelbare scholen.

Antisemitische opmerkingen doen zich ook voor als gevolg van het Midden-Oostenconflict, het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Dit is een al langer bekend en terugkerend verschijnsel. Een derde van de docenten rapporteert beledigingen van joden in deze context. Het bagatelliseren of ontkennen van de holocaust komt ook regelmatig voor. Het onderzoek laat zien dat 14 procent van de docenten het afgelopen jaar hiermee is geconfronteerd.

Antisemitische voorvallen komen op alle onderwijsniveaus voor, van praktijkschool tot vwo, met een oververtegenwoordiging in het vmbo. Meestal betreft het scheldpartijen en beledigingen die zich niet tegen een specifiek persoon richten. De meerderheid van de daders is westers en mannelijk. Tegelijkertijd is er, gelet op de onderwijspopulatie, een relatieve oververtegenwoordiging van leerlingen met een Nederlands-Marokkaanse achtergrond. Dit aandeel is ten opzichte van het onderzoek uit 2013 gestegen.

Leerlingen met een westerse achtergrond zijn in meerderheid verantwoordelijk voor voetbalgerelateerd antisemitisme, leerlingen met een Nederlands-Turkse of Nederlands-Marokkaanse achtergrond zijn vaker verantwoordelijk voor Midden-Oostengerelateerd antisemitisme.

Terug naar de lijst

Onze site maakt gebruik van cookies voor een optimale gebruikservaring. Bekijk onze privacyverklaring.

Sluit melding